Tín hiệu mới trong giải ngân vốn đầu tư công

Hai tháng đầu năm 2020, giải ngân vốn đầu tư công đã tăng gần gấp hai lần so với cùng kỳ năm 2019 cả về tiến độ và mức thực hiện, nhưng vẫn còn thấp so với kế hoạch. Ông Lê Tuấn Anh, Phó Vụ trưởng Vụ Đầu tư (Bộ Tài chính) cho biết, hiện Bộ Tài chính đang chủ động tổng hợp kết quả giải ngân vốn đầu tư công 3 tháng đầu năm 2020, bao gồm kế hoạch vốn năm 2019 kéo dài sang năm 2020 để chuẩn bị cho Hội nghị trực tuyến toàn quốc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2020 dự kiến diễn ra vào cuối tháng 4/2020.

Trong tổng số hơn 34.749 tỷ đồng vốn đã giải ngân, vốn trong nước giải ngân đạt hơn 33.625 tỷ đồng; vốn nước ngoài đạt hơn 1.124 tỷ đồng. Cụ thể, các bộ, ngành Trung ương giải ngân đạt hơn 5.892 tỷ đồng, đạt 5,46% kế hoạch, cao hơn so với cùng kỳ năm 2019 (chỉ đạt 1,21% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao). Đối với các địa phương, giải ngân đạt hơn 28.857 tỷ đồng, đạt 7,96% kế hoạch, trong khi đó, cùng kỳ đạt hơn 5% kế hoạch vốn.

Nhiều cơ quan, đơn vị tỷ lệ giải ngân vốn đạt cao như: Ngân hàng Phát triển Việt Nam đạt hơn 31%, Hội Nông dân Việt Nam (hơn 13%), Bộ Quốc phòng (14,4%), Bộ Y tế (hơn 11%); Thanh tra Chính phủ (hơn 10%).

Về phía các địa phương, nhiều địa phương giải ngân vốn đạt cao là: Ninh Bình đạt hơn 38%), Nam Định (hơn 24%), Lạng Sơn (hơn 23%), Kon Tum (14%), Lào Cai (gần 13%), Phú Thọ và Bắc Ninh (hơn 12%)… Đến thời điểm này, dù có địa phương tỷ lệ giải ngân vốn còn thấp hơn mức bình quân chung của cả nước, nhưng hầu hết các địa phương đều đã có lượng vốn được giải ngân.

Ông Lê Tuấn Anh cũng cho biết, mặc dù tiến độ giải ngân vốn 2 tháng đầu năm có tiến bộ lớn so với cùng kỳ năm 2019, nhưng vẫn còn thấp so với kế hoạch do trong 2 tháng đầu năm hầu hết các bộ, ngành địa phương đang tập trung giải ngân kế hoạch vốn năm 2019 còn lại và triển khai phân bổ kế hoạch, nhập dự toán chi cho các dự án được bố trí kế hoạch.

Theo ông Lê Tuấn Anh, nguyên nhân giải ngân vốn có tiến bộ đó là các bộ, ngành, địa phương đã sớm phân bổ kế hoạch vốn. Ngoài ra, Luật Đầu tư công (sửa đổi) có hiệu lực từ năm 2020 phân cấp triệt để quy trình thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương thẩm định cũng được cho là một trong những nguyên nhân khiến việc phân bổ, giải ngân vốn được cải thiện những tháng đầu năm nay.

Để đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công năm 2020, Bộ Tài chính kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẩn trương rà soát, tổng hợp số vốn chưa đủ điều kiện giao kế hoạch năm 2020 của các bộ, ngành, địa phương báo cáo cấp có thẩm quyền bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 cho các bộ, ngành và địa phương làm căn cứ giao kế hoạch vốn năm 2020.

Đối với các bộ, ngành trung ương và địa phương, các chủ đầu tư, ban quản lý dự án, Bộ Tài chính kiến nghị khẩn trương hoàn thiện thủ tục đầu tư theo quy định đối với dự án dự kiến sử dụng từ nguồn dự phòng chung kế hoạch đầu tư công trung hạn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2016 - 2020 gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư để tổng hợp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, các bộ ngành, địa phương, các đơn vị liên quan tập trung chỉ đạo điều hành đẩy nhanh tiến độ thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công năm 2020, chi tiết từng tháng cho các dự án làm cơ sở để điều hành.

Bên cạnh đó, các bộ, ngành, địa phương phải sớm điều chỉnh kịp thời kế hoạch vốn các dự án không triển khai được hoặc chậm triển khai sang các dự án có khả năng giải ngân cao, đồng thời, khẩn trương làm việc với Kho bạc Nhà nước về thủ tục kéo dài các dự án chưa giải ngân hết kế hoạch năm 2019, dự kiến kéo dài sang năm 2020. Các bộ, ngành, địa phương thu hồi vốn ứng trước kế hoạch ngay khi được giao kế hoạch vốn năm, cũng như có biện pháp xử lý số dư tạm ứng hợp đồng quá hạn chưa thu hồi...

Riêng đối với dự án ODA và vay ưu đãi, Bộ Tài chính cũng đề nghị cơ quan chủ quản chủ động cùng các cơ quan có liên quan giải quyết các vướng mắc về đấu thầu mua sắm, thuế, giải phóng mặt bằng; đôn đốc các chủ dự án khẩn trương hoàn thiện hồ sơ để ký kết hợp đồng cho vay lại. Khi có khối lượng hoàn thành, làm ngay thủ tục kiểm soát chi, gửi đơn rút vốn để Bộ Tài chính kịp thời gửi nhà tài trợ; theo dõi sát tiến độ từng dự án để kịp thời có đề xuất điều chuyển, điều chỉnh kế hoạch vốn cho phù hợp.

Trước đó, Thủ tướng Chính phủ đã cơ bản đồng ý với đề xuất của Bộ Kế hoạch Đầu tư về tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2020. Theo dự kiến, thời gian tổ chức Hội nghị sẽ diễn ra cuối tháng 4/2020.

Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, cơ quan trung ương và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương khẩn trương báo cáo tình hình thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công 3 tháng đầu năm 2020; trong đó tập trung đánh giá tình hình thực hiện, giải ngân các dự án quan trọng quốc gia, các dự án trọng điểm ngành giao thông, ngành nông nghiệp (đường sắt, đường bộ, thủy lợi...).

Trong báo cáo cần nêu rõ những khó khăn, vướng mắc, nguyên nhân (chủ quan và khách quan), kiến nghị giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công năm 2020, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 10/4/2020 để tổng hợp, báo cáo tại Hội nghị.

Bộ Tài chính chuẩn bị báo cáo kết quả giải ngân vốn đầu tư công 3 tháng đầu năm 2020 (bao gồm kế hoạch vốn năm 2019 kéo dài sang năm 2020), trong đó nêu rõ tồn tại hạn chế, nguyên nhân và kiến nghị giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng còn lại năm 2020, gửi Bộ Kế hoạch và Đầu tư trước ngày 10/4/2020, đồng thời báo cáo tham luận tại Hội nghị.

Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan chuẩn bị báo cáo tổng hợp đánh giá tình hình thực hiện và giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2020, đề xuất các giải pháp đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công những tháng còn lại năm 2020; tổng hợp các nội dung chuẩn bị cho Hội nghị từ các Bộ, cơ quan trung ương, địa phương.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp những khó khăn, vướng mắc liên quan đến các quy định giải ngân vốn đầu tư công năm 2020 thuộc thẩm quyền xử lý của Chính phủ, đề xuất các giải pháp tháo gỡ, lấy ý kiến của Bộ Tài chính, Bộ Tư pháp để tổng hợp, báo cáo Chính phủ tại Phiên họp thường kỳ tháng 4/2020.