Lễ Khởi động Dự án Thúc đẩy cải cách và nâng cao năng lực kết nối của DNNVV do USAID tài trợ

Ngày 24/9/2019, tại Hà Nội, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổ chức Lễ khởi động Dự án Thúc đẩy Cải cách và Nâng cao Năng lực Kết nối doanh nghiệp nhỏ và vừa do USAID tài trợ (USAID LinkSME). Tham dự sự kiện có Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng, Đại sứ Hoa kỳ tại Việt Nam Daniel J.Kritenbrink, Giám đốc USAID Việt Nam Michael Greene, cùng nhiều đại diện đến từ các bộ, ban, ngành, cơ quan chính quyền địa phương, các hiệp hội doanh nghiệp, các doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam, doanh nghiệp nước ngoài, các tổ chức quốc tế và các cơ quan báo chí.

Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng phát biểu tạiLễ khởi động. Ảnh: MPI

Dự án Link SME do USAID phối hợp với Văn phòng Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện trong vòng 5 năm, với kinh phí 22,1 triệu USD cải thiện hệ sinh thái kết nối chuỗi cung ứng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) và nâng cao năng lực cho các hiệp hội doanh nghiệp trong việc hỗ trợ phát triển DNNVV. Kết nối các DNNVV với những doanh nghiệp hàng đầu sẽ thúc đẩy tầm nhìn về tăng cường khả năng cạnh tranh kinh tế khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và hỗ trợ mục tiêu của USAID Việt Nam là giúp đỡ mở rộng tăng cường bao trùm theo định hướng thị trường và do khu vực tư nhân dẫn dắt.

Phát biểu khai mạc Lễ Khởi động, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng cho biết, Dự án LinkSME đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt chính thức ngày 16/9/2019, đây là kết quả rất lớn, là sự hỗ trợ tích cực của Đại sứ, Giám đốc USAID tại Việt Nam, cùng các đồng sự đã phối hợp tốt với Văn phòng Chính phủ và Bộ Kế hoạch và Đầu tư Việt Nam. Việt Nam đánh giá cao sự hỗ trợ của Chính phủ Hoa Kỳ trong thời gian qua, các dự án đã giúp Chính phủ và các cơ quan của Việt Nam nâng cao năng lực về hoàn thiện và xây dựng thể chế, cải cách hành chính và đặc biệt là kết nối được với DNNVV.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng vui mừng cho biết, trong nhiều năm trở lại đây, Hoa Kỳ đã trở thành thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, kim ngạch thương mại hai chiều tăng trưởng liên tục ở mức hơn 20% trong 3 năm gần đây. Riêng trong 8 tháng đầu năm 2019, đạt 48 tỷ USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2018. Trong đó xuất khẩu từ Việt Nam sang Hoa Kỳ đạt 38,6 tỷ USD, tăng 25,3%, nhập khẩu từ Hoa Kỳ vào Việt Nam đạt 9,4 tỷ USD, tăng 9%, đặc biệt Chính phủ Việt Nam đã quyết định nhập khẩu cam của Hoa Kỳ vào Việt Nam, công nhận 8 doanh nghiệp Hoa Kỳ tiếp tục nhập khẩu thực phẩm Hoa Kỳ vào Việt Nam, nâng lên tổng số 26 doanh nghiệp được nhập khẩu thực phẩm Hoa Kỳ vào Việt Nam. Đây có thể nói là quan hệ toàn diện, thực chất mà Chính phủ Việt Nam và Chính phủ Hoa Kỳ và đặc biệt là sự gắn kết, kết nối của doanh nghiệp Hoa Kỳ và Việt Nam.

Về vấn đề cải cách Bộ trưởng Mai Tiến Dũng cho biết, Việt Nam đã cắt bỏ 3.451/6.191 điều kiện kinh doanh, 6.776/9.926 dòng hàng phải kiểm tra chuyên ngành đã được cắt giảm, 30 thủ tục hành chính liên quan được đơn giản hóa đã giúp tiết kiệm chi phí xã hội là hơn 18 triệu ngày công/năm tương đương hơn 6.300 tỷ đồng Việt Nam. Có thể nói thời gian thông quan, vấn đề kiểm tra chuyên ngành đang được áp dụng rất mạnh mẽ và thay vì tiền kiểm sẽ chuyển sang hậu kiểm, đánh giá rủi ro, sự tuân thủ pháp luật.

Tạp chí US News &World vừa xếp hạng Việt Nam đứng thứ 8/80 và thuộc trong số 10 quốc gia top đầu có nền kinh tế tốt nhất để đầu tư, tăng 15 bậctừ vị trí xếp thứ 23 năm 2018, có thể nói có được đánh giá như vậy là do có sự nỗ lực cố gắng của tất cả chúng ta. Năm 2019, đầu năm Thủ tướng Chính phủ đã đưa ra chủ đề là năm “bứt phá”, với việc bứt phá trong thể chế, bứt phá trong cơ chế, bứt phá trong hành động, trong đó luôn luôn nhấn mạnh cải cách là dư địa cho tăng trưởng.

Bộ trưởng Mai Tiến Dũng khẳng định, Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính là các cơ quan triển khai các hợp phần của Dự án sẽ hợp tác tốt, để cải cách nền hành chính của Việt Nam. Việt Nam đang trong tiến trình cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh, xây dựng Chính phủ điện tử, cải cách số...

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu tạiLễ khởi động. Ảnh: MPI

Phát biểu tại buổi Lễ, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cho biết, ngày 19/9/2019,Việt Nam đã tổ chức thành công Diễn đàn Cải cách và Phát triển (VRDF) với chủ đề “Việt Nam khát vọng thịnh vượng những ưu tiên và hành động”, quy tụ được rất nhiều chuyên gia, các diễn giả đến từ các nước, các tổ chức quốc tế đã chia sẻ về tình hình kinh tế thế giới, các vấn đề đặt ra đối với Việt Nam và tập trung vào hai vấn đề lớn thể chế và thực trạng. Tại diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã chia sẻ về một Việt Nam không ngừng mơ ước, luôn luôn hành động để khám phá cái mới, cần phát triển khu vực tư nhân năng động và sáng tạo, lấy doanh nghiệp làm trung tâm, làm động lực cho phát triển.

Việt Nam đang trong giai đoạn mang tính lịch sử, gần kết thúc Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm giai đoạn 2011 - 2020, chuyển sang một giai đoạn mới, theo như quốc tế đánh giá là cơ hội để Việt Nam hiện thực hóa mục tiêu trở thành nước công nghiệp hiện đại. Việt Nam phải tận dụng các cơ hội của thời kỳ dân số vàng, để tránh tình trạng “chưa giàu đã già” khi chuyển sang giai đoạn già hóa dân số vào năm 2030 - 2035, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.

Đánh giá Dự án LinkSME là dự án rất ý nghĩa, chạm đến trái tim của tôi, trái tim của Chính phủ, làm thế nào để khu vực tư nhân phát triển, cả nước có 1 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2020 thì vai trò và đóng góp của khu vực tư nhân là rất lớn trong có đóng góp vào GDP, giải quyết việc làm… Vai trò rất quan trọng của kinh tế tư nhân càng được nhấn mạnh khi chúng ta xác định kinh tế tư nhân là động lực của giai đoạn tới, nhưng hiện nay, quy mô doanh nghiệp còn nhỏ, năng lực của kinh tế tư nhân còn hạn chế về khả năng tích tụ vốn, đổi mới công nghệ, ứng dụng công nghệ mới, công nghệ cao.... DNNVV chiếm 98% nhưng khó khăn trong việc tiếp cận đất đai, công nghệ, vốn, thông tin, thiếu khả năng liên kết giữa các doanh nghiệp với nhau, giữa doanh nghiệp trong nước và doanh nghiệp ngoài nước, đây là vấn đề rất lớn của Việt Nam. Nếu không có sự lan tỏa, kết nối thì nền kinh tế phát triển không bền vững, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng chia sẻ.

Hiện nay, Việt Nam đã có Luật hỗ trợ DNNVV với rất nhiều chương trình và chính sách đồng bộ hỗ trợ DNNVV, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng mong rằng, cùng với Dự án LinkSME do USAID tài trợ, các cơ quan, bộ ngành, địa phương của Việt Nam sẽ hành động và cụ thể hóa các chính sách, triển khai Luật hỗ trợ DNNVV nhằm hỗ trợ các DNNVV và khu vực tư nhân phát triển. Đồng thời, mong muốn Chính phủ Hoa Kỳ và USAID sẽ có những dự án bổ sung nhằm giúp hoàn thiện, nâng cao cạnh tranh cho DNNVV như hỗ trợ đào tạo, xâm nhập thị trường, tham gia vào chuỗi giá trị…

Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink phát biểu tại Lễ khởi động. Ảnh: MPI

Phát biểu tại buổi Lễ, Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink đánh giá cao sự hợp tác của Văn phòng Chính phủ, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và USAID trong việc triển khai Dự án. Mục tiêu của chúng tôi là hỗ trợ sự phát triển của một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, một Việt Nam có thể đóng góp vào an ninh quốc tế, tham gia vào thương mại tự do, công bằng… Chúng tôi vinh dự là đối tác của Việt Nam và đầu tư vào sự thành công của Việt Nam. Trong 25 năm qua, Việt Nam ngày càng trở thành một đối tác kinh tế quan trọng của Hoa Kỳ. Một trong những ưu tiên của chúng tôi là thúc đẩy quan hệ đầu tư thương mại vững mạnh ở Việt Nam, Đại sứ Daniel J. Kritenbrink chia sẻ.

Thách thức của Việt Nam trong việc kết nối DNNVV đó là chiếm 98% số doanh nghiệp, tạo ra 63% cho số lượng việc làm cho xã hội, đóng góp 45% GDP của cả nước, có 1.800 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ cho toàn bộ các ngành.

Năm 2018, FDI của Việt Nam đạt 35 tỷ USD, tính đến tháng 6/2019, tăng 69% so với năm 2018. Nhà đầu tư lớn nhất của Việt Nam là Hàn Quốc, Nhật Bản, Xinh-ga-po, Trung Quốc. Doanh nghiệp FDI chiếm 70% trong tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam và hầu hết các doanh nghiệp đầu chuỗi có xu hướng tiếp tục hợp tác với nhà cung cấp nước ngoài.

Bên cạnh đó, tỷ lệ nội địa hóa tại Việt Nam còn thấp theo tiêu chuẩn của khu vực và toàn cầu. Vì Việt Nam áp dụng công nghệ lạc hậu, năng suất thấp, thiếu kinh nghiệm làm việc với doanh nghiệp nhà nước, chưa chuẩn hóa đầy đủ, thiếu nhân viên có tay nghề, trình độ quản lý còn kém, rào cản ngôn ngữ, khả năng tiếp cận tài chính hạn chế, độ tin cậy thấp,…

Lễ cắt băng khởi động Dự án. Ảnh: MPI

Dự án LinkSME sẽ tạo ra sự thay đổi mang tính hệ thống trong mối quan hệ kinh doanh giữa các DNNVV của Việt Nam với các doanh nghiệp đầu chuỗi. Đồng thời, tăng đáng kể về số lượng và chất lượng các kết nối doanh nghiệp giữa DNNVV và doanh nghiệp đầu chuỗi. Mục tiêu của Dự án nhằm tăng cường khung kết nối giữa DNNVV và các doanh nghiệp đầu chuỗi, tăng cường năng lực của DNNVV Việt Nam để tham gia vào chuỗi cung ứng. Dự án hiện nay đang hỗ trợ ngành điện tử và kim khí và sẽ được mở rộng sang các ngành khác. Theo phân tích từ Dự án, USAID nhận định tiềm năng tăng trưởng hiện nay của Việt Nam qua việc tăng cường chuỗi ung ứng trong nước là 58 tỷ USD.

Việc triển khai Dự án LinkSME sẽ giúp tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, đưa ra các bài học kinh nghiệm từ dự án giúp đề xuất cải cách thể chế, đơn giản hóa quy định và thủ tục hành chính, giảm chi phí cho các DNNVV, tạo thuận lợi kinh doanh và tăng cường hội nhập quốc tế, thêm các DNNVV có khả năng cạnh tranh là thêm đầu vào DNNVV. Đồng thời, xây dựng năng lực bền vững cho các tổ chức hỗ trợ doanh nghiệp từ khu vực công và tư, tăng cường hàm lượng nội địa hóa giúp tạo thêm giá trị cho nền kinh tế trong nước, thêm việc làm và thu nhập./.